Ayşe Kulin

Adı: Ayşe

Cemal A. Kalyoncu 

Baba tarafı, Boşnakları bir bayrak altına toplayan Kulin Ban’dan gelen Ayşe Kulin, Çerkez asıllı annesi tarafından da Osmanlı’nın son Maliye Nazırı Reşat Bey’in torununun kızıdır. Kulin, hayatı ‘Adı: Aylin’ kitabıyla tümden değişmiş birisidir. 

Orhan Pamuk, sanki Ayşe Kulin’i düşünerek tarihe not düşmüş o ünlü ‘Bir kitap okudum hayatım değişti’ sözünü. Gel ki burada bir fark var. Ayşe Kulin’in hayatı, okuduğu değil, yazdığı kitaptan dolayı değişmiş; ama olsun!..

Her şey, başında bulunduğu 1 Numara Yayıncılık çatısı altındaki dergiler için Ercan Arıklı’nın Ayşe Kulin’den ilginç ve gerçek hayat hikayeleri yazmasını istemesiyle başlar. Kulin, bu talep üzerine, her ikisinin de Amerikan Koleji’nden arkadaşları olan Aylin’in isminin de bulunduğu 5—6 kişilik bir liste tespit edip Arıklı’ya verir. Arıklı’nın isteği, önceliğin Aylin’in hayat hikayesine verilmesi yönündedir.

Ayşe Kulin, okul arkadaşı Aylin’le irtibata geçer. Onun cevabı da olumludur. Amerikan ordusunda görev yapan bir Türk kadını olan Aylin, hemen Başkan Bush dahil olmak üzere çeşitli ünlülerle çekilmiş fotoğraflarını gönderir İstanbul’daki arkadaşına. Tam bu sırada Amerika’ya gitmesi söz konusu olunca Kulin, ‘Nasılsa oraya gideceğim, karşılıklı konuşarak yaparım bu görüşmeyi diyerek’ projeyi biraz bekletir: “Ben martta gidecektim. Aylin şubatta öldü.” Aylin ölünce proje bir süre beklemek durumunda kalır. Fakat aradan bir zaman geçtikten sonra Kulin, bu sefer Aylin portresini, başında Okay Gönensin’in bulunduğu Yeni Yüzyıl’a yazar: “Okay beni aradı. ‘Herkes telefon ediyor. Annem bile böyle şeyleri okumaz, fakat kafamın etini yiyor. Kimdir bu?’ dedi. Ailesinden de tabii Nilüfer (Gülek) filan arayıp, teşekkür ettiler.” Aylin’in, Türkiye’den başlayıp dünyanın çeşitli ülkelerinde devam eden öyküsü gerçekten çok ilginç bir öyküdür.

Gazetede çıkan bu gerçek hayat hikayesinin gördüğü ilgi üzerine Kulin, Aylin’in kitabını yazmaya karar verir. Aylin’in ailesi de buna taraftardır. Projeyi önce Afa Yayınları’nın sahibi Atıl Ant’a götürür Kulin: “Atıl bayıldı projeye. Ama sonra ben biraz avans isteyince, ‘Ancak yüzde 12 veririm’ dedi ve bir bölüm okumak için de örnek istedi. Yazdım, gönderdim. Bir ay boyunca telefona çıkmıyor Atıl. Sabah arıyorum, öğle arıyorum, yok. En sonunda ‘Olmuyor’ dedim, bıraktım.” Bu arada Kulin, Münir Nurettin Selçuk biyografisini bitirir. ...Ve bir gün, bazı yayınevi isimleri tespit ederek telefonun başına oturur, numaraları çevirmeye başlar: “İletişim, Metis, Remzi. Teker teker arıyorum. Birinci ve ikinci meşgul çıktı. Remzi de hep meşgul çıkardı, o an açıldı. ‘Randevu istiyorum’ dedim. Verdiler.” Böylece 80’i aşan baskı yapan ‘Adı: Aylin’ kitabıyla Ayşe Kulin, hem anı/hatırat yazımı konusunda ateşleyici bir rol oynar, hem de bir kitap yazarak hayatının tümden değişmesine yol açar.