Haluk Anat
Çerçi, Bodrum'un iskele meydanında bir binanın köşesindeki ufacık bir dükkanın adıdır. Bu dükkanda Haluk Anat ile eşi Lale Anat'ın çizimini ve emeğini taşıyan gümüş el işleri satılır. Çerçi'nin babası Haluk Anat geçen hafta öldü. Çerçi yetim kaldı.
Ali Püsküllüoğlu'nun Türkçe sözlüğünde "çerçi" kelimesinin karşısında "sırtında ya da el arabasında taşıdığı ya da bir hayvana yüklediği ufak tefek tuhafiye eşyasını, incik, boncuğu köy köy, mahalle mahalle, pazar pazar dolaşarak satan gezici esnaf" tanımı vardır.
Çerçi'nin babası Haluk Anat, bir "zoolog", "hayvan bilimci." Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nde asistan iken 1970 olaylarında "solcu tasfiyesi"ne uğrayanlardan. İşsiz kalınca karısı Lale Anat ile Bodrum'a göçen solcular kafilesine katılmış. Haluk Anat "hayvan ilimci" olarak Anadolu'yu köy köy dolanıp hayvan kemiği topluyor ya... Kemik toplarken, yöresel takılara da ilgi duyuyor. Onları satın alıyor.
Gezilerden dönüşünü arkadaşları dört gözle bekliyor. "Çerçi başı aç bakalım torbanı bu seyahatte neler topladın?" diyerek getirdiklerine ilgi gösteriyor. Sonra da onu teşvik ediyor. "Bodrum'a bu kadar turist geliyor. Aç bir dükkan, adını Çerçi koy. Bunları sat."
Çerçi böyle doğuyor. Ama Lale ve Haluk Anat, "al sat"çılıktan "yap sat"çılığa geçme kararı veriyor. Hiç bilgileri olmadığı halde "gümüş işleme sanatı"na ilgi duyuyor. İstanbul'da Çemberlitaş'ta Tavuk Pazarı'nda Mıgırdıç Diger Usta'nın yanına çırak giriyor. Mıgırdıç Usta, Diyarbakırlı. Dedesi, dedesinin dedesi kuyumcu. Halen İstanbul'da gümüş dökümü yapıyor.
Lale ve Haluk Anat, Mıgırdıç Usta'dan öğrendiklerini küçük bir atölyede üretime dönüştürüyorlar. Bu işte o kadar başarılı oluyorlar ki, iki defa Turizm ve Tanıtma Bakanlığı'nın el sanatları birincilik ödülünü kazanıyorlar.
Bodrum'daki küçük atölyelerinde Ali Özcan ve Koray Kiremi, limandaki küçük satış merkezinde Tuna Özenler ile birlikte bir sanat topluluğu oluşturuyorlar.
CNN Haber Merkezi Başkanı Çiğdem Anat'ın babası olan Haluk Anat amansız hastalığın pençesinden kurtulamayıp ölünce Bodrum'un Çerçi'si yetim kalıyor... Çerçi şimdi yetim, metim ama... Yaşayacak... Üretecek... Yaşamak ve üretmek zorunda.
Çünkü Bodrum, "özelliğini - ayrıcalığını" gün geçtikçe kaybediyor. Bodrum'u ünlendiren sanatçılar ile birlikte Bodrum'a özgü sanatlar da yok oluyor.
Bodrum sandaletleri sandaletçi Ali Usta ile birlikte yok oldu. Bodrum tipi sandaletler ile gömleklerin son ustaları Eski Banka Sokak'taki dükkanlarını kapadı. O dükkanlar bar oldu. Sandaletçi Ahmet Çırakoğlu ile gömlekçi Hasan Çırakoğlu şimdilerde ortalıkta yok.
Bodrum resimleriyle ünlü Mehmet Sönmez şimdi yok. Bodrum'a özgü çizimler yapan, üretim yapan Yücel Erkal işini yavaşlattı.
Suudi İlkorur'un ölümünden sonra eşi gümüş sanatçısı Gündem İlkorur "Örümcek" atölyesini İstanbul'a taşıdı. Bunun için Çerçi atölyesi şimdilerde Bodrum'un son sanat kalesi...
Güngör Uras / Milliyet
Hiç yorum yok: